Cách phát hiện tin giả trên mạng bằng công cụ Google
Nhân Ngày Quốc tế Xác minh Sự thật (2/4), Google giúp người dùng phát hiện thông tin sai lệch trực tuyến bằng các công cụ của mình.
Fact-checkers trên toàn thế giới đã có một năm bận rộn với nhiều sự kiện quan trọng: đại dịch Covid-19, các cuộc bầu cử diễn ra khắp nơi. Một nghiên cứu cho thấy việc xác thực thông tin có thể giúp chống lại tin giả. Tuy nhiên, công việc này không chỉ dành cho các chuyên gia. Google gợi ý cho bạn 5 cách phát hiện tin giả với những công cụ và tính năng vô cùng đơn giản.
Tìm hiểu thêm về nguồn
Khi tình cờ đọc được một câu chuyện khó tin từ một trang web mà bạn chưa từng nghe đến, trước tiên, bạn cần kiểm tra xem nguồn đó có xác thực hay không. Sau khi tìm hiểu về nguồn cấp dữ liệu, bạn có thể nhấn vào biểu tượng menu để tìm hiểu thêm về kết quả. Tuy nhiên, hiện tại, tính năng này chỉ hỗ trợ tiếng Anh và khả dụng ở Hoa Kỳ.
Nếu bạn nhấp vào kết quả, bạn có thể xem cách trang web được mô tả thông qua phần “Giới thiệu”. Nếu muốn tham khảo thêm, bạn có thể thử tìm kiếm từ các bên khác bằng cách yêu cầu Google xóa các kết quả đến từ miền đó. Cú pháp tìm kiếm theo yêu cầu này: about youtube -site: youtube.com.
Kiểm tra xem hình ảnh có được sử dụng đúng ngữ cảnh không
Người xưa có câu: Một bức tranh đáng giá hơn ngàn lời nói. Tuy nhiên, bất kỳ hình ảnh nào cũng có thể bị vô tình chỉnh sửa để gây hiểu lầm. Bạn có thể tìm kiếm theo hình ảnh bằng cách nhấp chuột phải vào ảnh và chọn “Tìm kiếm trên Google Hình ảnh”. Bạn có thể thực hiện tương tự trên thiết bị di động bằng cách chạm và giữ vào hình ảnh. Điều này giúp bạn tra cứu bức ảnh để kiểm tra xem nó đã xuất hiện trực tuyến trước đó chưa và trong bối cảnh nào, để bạn biết ý nghĩa ban đầu của nó có bị thay đổi hay không.
Tìm hiểu thông tin trên báo chí
Tiếp nhận thông tin từ nguồn cũng là một cách để phát hiện tin giả. Bạn có thể xem các hãng tin khác nhau đưa tin về cùng một sự kiện như thế nào. Từ đó bạn sẽ có được bức tranh toàn cảnh về sự kiện đó. Ngoài ra, bạn có thể chuyển sang chế độ tin tức hoặc tìm kiếm chủ đề trên news.google.com và đừng quên xem phần “Tất cả tin tức” nếu tính năng này khả dụng.
Sử dụng Trình khám phá xác thực
Fact Check Explorer thu thập hơn 100.000 thông tin đăng nhập từ các nhà xuất bản có thẩm quyền trên khắp thế giới. Bạn có thể dùng thử công cụ này bằng cách tìm kiếm từ khóa từ một bài báo hoặc cá nhân mà bạn đang điều tra. Fact Check Explorer sẽ cho bạn biết tin tức đó có phải là giả mạo hay không dựa trên kết quả điều tra được thực hiện bởi các trang web kiểm tra khác.
Sử dụng Google Earth hoặc Chế độ xem phố để xác minh vị trí
Có thể khó biết liệu những câu chuyện xảy ra ở những nơi xa xôi có phải là sự thật hay không. Bởi vì chúng ta không biết rõ về họ. Tuy nhiên, sử dụng Google Earth và Chế độ xem phố của một vị trí trên Google Maps là một cách hiệu quả để phát hiện tin giả. Hai công cụ này sẽ giúp bạn xác minh xem một bức ảnh có thực sự đến từ một địa điểm nào đó hay không.
Giả sử một người bạn gửi cho bạn câu chuyện về Bigfoot đi bộ cạnh Tháp Eiffel ở Paris, Pháp. Tháp Eiffel của Chế độ xem Phố thu được ít nhất sẽ xác nhận rằng không có chiếc mũ cao bồi lớn màu đỏ nào trên đỉnh tháp. Nếu phần thông tin đó không đúng sự thật, phần còn lại của câu chuyện cũng có khả năng là giả mạo.